Họ Vũ/Võ Việt Nam: Tuy hai mà một

26/02/2025 | 90 lượt xem | DBI

Họ Vũ/Võ là một dòng họ nổi bật ở Việt Nam với lịch sử phát triển lâu đời cùng những thành tích đáng tự hào trong lịch sử. Những người con ưu tú của dòng họ Vũ/Võ đã làm rạng danh tộc họ, đóng góp cho sự phát triển thịnh vượng của đất nước trong mấy ngàn năm lịch sử. Truyền thống yêu nước anh hùng cùng tinh thần thượng võ của dòng họ đã đi vào những trang sử vàng của dân tộc, hóa thành những giai thoại hào hùng.

Họ Vũ/Võ là dòng họ rất phổ biến ở các nước Á Đông như Trung Quốc, Triều Tiên, Hàn Quốc và Việt Nam. Ở Việt Nam, họ Vũ/Võ được cho là xuất hiện từ thời Hùng Vương dựng nước Văn Lang. Bấy giờ, cả nước được chia thành 15 bộ, trong đó có bộ Vũ Ninh, vùng đất tương đương các tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương ngày nay. Nhiều giả thuyết cho rằng đây chính là vùng đất khởi đầu của dòng họ Vũ, bởi sau này ở Bắc Ninh, Hải Dương có nhiều chi họ Vũ sinh sống, lập nghiệp. Thủy tổ của dòng họ là cụ Vũ Hồn, sống vào khoảng thế kỷ IX. Ngày nay, họ Vũ/Võ đã và đang phát triển ngày một lớn mạnh, trở thành dòng họ phổ biến thứ bảy ở Việt Nam, với quy mô khoảng 3,9% dân số cả nước.

Việc xuất hiện hai cách gọi tên của dòng họ này là một câu chuyện lịch sử. Đó là vào khoảng thế kỷ XVII, nước ta bị chia cắt làm hai miền Đàng Trong và Đàng Ngoài, Đàng Trong do chính quyền Chúa Nguyễn cai quản. Vị Chúa Nguyễn thứ hai là Nguyễn Phúc Nguyên có tên thụy hiệu là Vũ Vương, nên Chúa đã ban lệnh kiêng tên húy, những chữ “Vũ” đều đổi thành “Võ” hết. Từ đó, mới có họ Võ ở Đàng Trong (từ Nam sông Gianh trở vào), còn miền Bắc thì vẫn tồn tại họ Vũ, cả hai đều có chung một cội nguồn.

Dòng họ Vũ/Võ có rất nhiều người nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam, từ các danh nhân quân sự, học giả, văn nhân đến các nhà khoa học và chính trị gia.

Chính trị gia thời xưa có Vũ Mộng Nguyên, Vũ Công Đạo, Vũ Thạnh, Vũ Phạm Hàm… đều là những bậc danh thần của các triều đại Trần, Hậu Lê, Nguyễn… Đến thời hiện đại có các nhà cách mạng, những nhà lãnh đạo cao cấp của Nhà nước như Cố Chủ tịch nước Võ Chí Công, Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt - vị “kiến trúc sư trưởng” của công trình thế kỷ “Đường dây 500kV Bắc - Nam”, đặt nền móng cho nền kinh tế Việt Nam phát triển bền vững trong tương lai…

Trong lĩnh vực quân sự, họ Vũ/Võ có rất nhiều tên tuổi kiệt xuất. Đó là Võ Tánh, người được tôn vinh là một trong “Gia Định tam hùng”; trong “Tây Sơn thất hổ tướng trứ danh” của nhà Tây Sơn có hai danh tướng họ Vũ/Võ là Võ Văn Dũng và Võ Đình Tú, đều là những bậc đại công thần của triều đại này, là những vị tướng bách chiến bách thắng trên chiến trường. Trong kháng chiến chống Pháp có nữ anh hùng Võ Thị Sáu, tên tuổi đã trở nên bất tử. Đặc biệt, dòng họ Vũ/Võ vô cùng tự hào khi đã sinh ra một vị anh hùng dân tộc tiêu biểu, một trong mười vị tướng tài của thế giới, “Người anh cả” của lực lượng Quân đội Nhân dân Việt Nam - Đại tướng Võ Nguyên Giáp, vị Đại tướng đã đánh bại hai đế quốc sừng sỏ là Pháp - Mỹ, giành lại độc lập, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ cho Tổ quốc Việt Nam.

Họ Vũ/Võ cũng nổi danh là “dòng họ thông minh” nhất nhì nước Nam khi trong mấy trăm năm lịch sử khoa bảng nước nhà, có đến hàng trăm vị Tiến sĩ mang họ Vũ/Võ được đề danh lên bảng vàng. Có rất nhiều vị Trạng nguyên, Tiến sĩ trở thành những danh thần, mưu sĩ, phục vụ đắc lực cho sự phát triển của các triều đại. Một số cái tên tiêu biểu như “Thần toán” Vũ Hữu - người tính toán vật tư để sửa cổng thành Thăng Long không thiếu, không thừa một viên gạch; “Trạng cờ” Vũ Huyên - kỳ thủ kiệt xuất trong lịch sử nước nhà; ngoài ra còn có “Trạng Bồng” Vũ Duy Thanh, “Tam Nguyên” Vũ Phạm Hàm… Đặc biệt, họ Vũ/Võ ở làng Mộ Trạch, tỉnh Hải Dương - nơi được mệnh danh là đất học của nước Việt, sản sinh không biết bao nhiêu anh tài được ghi danh trong sử sách, là chi họ có rất nhiều Tiến sĩ Nho học, khiến Vua Tự Đức khi biết đến đã có lời khen là “nhất gia bán thiên hạ”, tức là một nhà bằng nửa nước. Đó là vì vào khoa thi năm 1656, chỉ có sáu người đỗ Tiến sĩ, trong đó họ Vũ/Võ ở Mộ Trạch chiếm tới ba người.

Ngoài ra, còn có nhiều danh nhân mang họ Vũ/Võ đã có những đóng góp quan trọng trong các lĩnh vực khác nhau như văn học, nghệ thuật, khoa học, và xã hội. Trên bất kỳ lĩnh lực nào, họ Vũ/Võ đều có dấu ấn đậm nét trong những giá trị để lại cho hậu thế.

Trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước, các thế hệ con cháu họ Vũ/Võ đều đã đóng góp và tạo nên nhiều chiến công, thành tựu trong xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, đưa tên tuổi của dòng họ Vũ/Võ trở nên phổ biến, trở thành một trong những dòng họ lớn và có ảnh hưởng nhất tại Việt Nam. Các thành viên của dòng họ Vũ/Võ luôn tự hào về quá khứ vinh quang, giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của tổ tiên, ra sức học tập và làm việc góp phần xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng cường thịnh.

Để tiếp cận nhiều thông tin hơn về lịch sử, truyền thống và những thành tựu của họ Vũ/Võ, mời bạn khám phá Thư viện số Vũ/Võ Tộc trên nền tảng Ngân hàng Di sản số DJC (DJC HBank).

--------------oOo--------------

Khi đăng ký tài khoản Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC tại đây, bạn có cơ hội được:

Bình luận, đóng góp ý kiến và giao lưu cùng tác giả.
Sở hữu ngay báo cáo quản trị cá nhân và blog riêng.
Truy cập không giới hạn sách, truyện, tài liệu học tập và giải trí thú vị, đa dạng, đa lĩnh vực.

Thông tin về Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC (HBank DJC):

☎️ Hotline: 0369 049 868 | 0335 609 868

💌 Email: info@djc.vn