Họ Hà là một dòng họ cổ xưa của người Việt Nam. Ngày nay, tại 63 tỉnh thành đều có người họ Hà sinh sống và dòng họ này là một trong 25 họ phổ biến ở Việt Nam. Hiện diện từ buổi đầu dựng nước, trong lịch sử hình thành và phát triển của quốc gia, dân tộc, người họ Hà đã kề vai sát cánh với bách gia trăm họ người Việt, đóng góp nhiều công lao cho sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Các bậc danh nhân họ Hà trong sử sách đều là những người nổi tiếng đương thời, là đại diện cho trí tuệ, tài đức của dòng họ và được hậu thế đời đời ghi nhớ công ơn.

Theo các thần tích, thần phả của dòng họ, họ Hà xuất hiện ở nước ta từ thời Văn Lang. Đến thế kỷ X có cụ Hà Đắc Trọng, làm quan Châu mục Tuyên Quang, cụ chính là vị Cao tổ của dòng họ được hậu thế suy tôn. Trải qua những thăng trầm và biến động của lịch sử, con cháu họ Hà tỏa đi muôn phương, nhưng cho dù ở bất kỳ đâu và trong mọi giai đoạn lịch sử, người họ Hà vẫn luôn thể hiện khí chất, cốt cách cao đẹp của dòng họ với những giá trị cốt lõi được đúc kết trong năm chữ vàng “Trung - Hiếu - Trí - Dũng - Liêm”.

Trong tiến trình lịch sử của Việt Nam, họ Hà đã sản sinh rất nhiều anh hùng, hào kiệt, nhân tài… phụng sự nhân dân, có nhiều đóng góp to lớn cho quá trình phát triển của đất nước.

Khi nước ta bị giặc phương Bắc đô hộ trong suốt hơn 1.000 năm, nhiều cuộc đấu tranh vì độc lập của dân tộc  đã nổ ra, và đều có sự tham gia của người họ Hà. Tiêu biểu nhất là vào năm 40, Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa ở đất Mê Linh, chống lại nhà Hán. Trong hàng ngũ nghĩa quân có sự xuất hiện của Tướng quân Hà Vị Uyên đã lập nhiều chiến công và là tướng trực tiếp chỉ huy hạ thành Luy Lâu. Nay tại làng Hạ Dương, xã Dương Hà, huyện Gia Lâm, Hà Nội có Đền thờ tướng quân Hà Vi Uyên. Tại đền còn có gần 20 sắc phong và đồ tế khí cổ, năm 1986, đền được xếp hạng là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp quốc gia.

Từ thế kỷ X, nước ta bước vào thời kỳ phong kiến độc lập tự chủ, người họ Hà đã nhiều lần tham gia vào các công việc triều chính, phụng sự trong các triều đình phong kiến, đóng góp chiến công trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm của dân tộc. Thời nhà Lý có vị Phò mã họ Hà là Hà Di Khánh; thời nhà Trần, trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên, có ba anh em tù trưởng người Tày là Hà Bổng, Hà Đặc và Hà Chương đã biết vận dụng mưu kế rất thông minh để đánh đuổi quân xâm lược.

Đến năm 1418, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn bùng nổ. Hưởng ứng lời kêu gọi cứu nước của chủ tướng Lê Lợi, một nhánh của tộc Hà từ Cao Bằng đã tìm đường đến Thanh Hóa, tình nguyện tham gia nghĩa quân Lam Sơn chống giặc ngoại xâm. Tại vùng đất Thanh Hóa, họ Hà phát triển từ vùng Hà Trung sang Thạch Thành, Nga Sơn, Hoằng Hóa, Nông Cống, Bá Thước… Trong triều đình nhà Hậu Lê khi ấy cũng có nhiều bậc danh thần họ Hà như Thượng thư bộ Binh Hà Công Trình đời Vua Lê Thánh Tông; Hà Mục - văn thần đời Vua Lê Hy Tông, giữ chức Hữu thị lang bộ Hình, được ban tước Tử; Bảng nhãn Hà Tông Huân đời Vua Lê Thần Tông, là người thông minh xuất chúng, được thăng hàm Thiếu bảo, tước Huy quận công…

Dưới thời nhà Nguyễn, trong dân gian lưu truyền câu nói “Nhất Thân, nhì Hà” để nói về hai dòng họ đại khoa bảng, dòng tộc đều có người đỗ đạt, làm quan to trong triều. Họ Hà được dẫn ở đây là dòng họ Hà Thúc ở làng La Chử, huyện Hương Trà - dòng họ khoa bảng tiêu biểu, một trong những đại danh gia trên đất Huế xưa.

Bước sang thời kỳ hiện đại, người họ Hà đã có nhiều công lao to lớn đối với sự phát triển của cách mạng Việt Nam. Trong Cách mạng tháng Tám 1945, kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) và kháng chiến chống Mỹ (1954 - 1975), dòng họ Hà đã có những đóng góp to lớn về sức người, sức của cho cách mạng, nhiều người con ưu tú của dòng họ đã hăng hái tham gia cách mạng, tòng quân ra chiến trường trong hai cuộc kháng chiến cứu nước. Nhiều nhân vật họ Hà trong giai đoạn này đã trở thành những nhà lãnh đạo cách mạng lỗi lạc như Hà Huy Tập, vị Tổng Bí thư thứ ba của Đảng; nhà hoạt động cách mạng Hà Huy Giáp, Ủy viên Xứ ủy Nam Kỳ, Ủy viên BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam… Khi hòa bình lập lại, những người con họ Hà tiếp tục có những đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, cho sự phát triển của văn hóa, giáo dục Việt Nam trong thời kỳ mới như nhà văn Hà Văn Lộc - bút danh “Thép Mới”, hay thi sĩ Hồ Dzếnh (tên thật là Hà Triệu Anh), nhà thơ Hà Đức Trọng - bút danh “Thu Bồn”... Các nhà khoa học, Giáo sư, Tiến sĩ như Hà Minh Đức, Hà Văn Tấn, Hà Đình Đức…

Họ Hà với lịch sử hàng nghìn năm tồn tại và phát triển đã khẳng định vị thế là một trong những dòng họ lớn và có ảnh hưởng nhất tại Việt Nam. Những câu chuyện về các bậc tiền nhân của dòng họ này sẽ luôn là những tấm gương sáng cho hậu thế đời sau noi theo và học tập.

Để tiếp cận nhiều thông tin hơn về lịch sử, truyền thống và những thành tựu của họ Hà, mời bạn khám phá Thư viện số Hà Tộc trên nền tảng Ngân hàng Di sản số DJC (DJC HBank).

--------------oOo--------------

Khi đăng ký tài khoản Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC tại đây, bạn có cơ hội được: 

• Bình luận, đóng góp ý kiến và giao lưu cùng tác giả.
• Sở hữu ngay báo cáo quản trị cá nhân và blog riêng.
• Truy cập không giới hạn sách, truyện, tài liệu học tập và giải trí thú vị, đa dạng, đa lĩnh vực.

Thông tin về Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC (HBank DJC):

1. Link Web djc.vn
2. Link Tải App iOS 
3. Link Tải App Android
4. Profile HBank
5. Giải thưởng Heritage Brand Review Award

☎️ Hotline: 0369 049 868 | 0335 609 868 

💌 Email: info@djc.vn