Hai giai thoại về nguồn gốc họ Lương Việt Nam

19/02/2025 | 459 lượt xem | DBI

Nước Nam ta từ thuở dựng nước cho đến ngày nay đã chứng kiến rất nhiều họ tộc hình thành, phát triển và góp công vào đại nghiệp dựng nước và giữ nước. Trong đó, họ Lương là một dòng họ rất có uy tín, sản sinh ra nhiều nhân vật tầm cỡ được hậu thế nhớ đến với học vấn xuất chúng, phẩm chất hơn người, tên tuổi được lưu danh trong các bộ chính sử hoặc các câu chuyện cổ dân gian.

Hậu thế vẫn lưu danh tên tuổi của một trong những nhà toán học tài ba bậc nhất trời Nam là “Trạng Lường” Lương Thế Vinh, vị thần đồng trong các giai thoại nổi tiếng như “Cân voi”, “Pháp sư gọi bưởi”... Bên cạnh đó là những nhân hiệu kiệt xuất mang họ Lương khác như Lương Đắc Bằng, Lương Hữu Khánh, Lương Văn Can, Lương Ngọc Quyến… Vậy họ Lương là dòng họ như thế nào và lịch sử phát triển của dòng họ này ẩn chứa những sự thật thú vị nào?

Câu chuyện về nguồn gốc của họ Lương đến nay vẫn còn là một ẩn số bởi không ai rõ Thủy tổ của họ Lương là ai. Nhiều giả thuyết đã được đặt ra, trong đó có hai giả thuyết giải đáp về nguồn cội, tổ tiên họ Lương được quan tâm nhiều nhất.

Giả thuyết thứ nhất cho rằng, người họ Lương Châu Á đầu tiên xuất hiện tại Trung Quốc, dưới thời nhà Chu. Ở nước Chu có một gia tộc họ Doanh, được Vua Chu phân phong cho đất đai. Họ này có quy định rằng chỉ những người thuộc chi trưởng mới được thừa hưởng họ gốc, tức vẫn mang họ Doanh, còn các ngành thứ trở đi thì phải lấy tên đất được phong ấp để làm họ. Thời Tần Trang Công cai trị nước Tần từ 822 TCN - 778 TCN, ông có một người con trai được ban đất Hạ Dương (thuộc tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc ngày nay) và lấy tước phong là Lương bá. Sau mấy đời nối nghiệp, hậu duệ của vị Lương bá ấy đã lấy tước vị “Lương” để làm họ cho mình và từ đó khai sinh ra dòng họ Lương. Sau đó, họ Lương này di cư xuống phía Nam và đến nước ta, bằng chứng là trong thời kỳ Bắc thuộc, ở nước ta đã xuất hiện nhiều quan lại cai trị người Trung Quốc mang họ Lương như Lương Kỳ, Lương Thạc thời nhà Tấn…

Giả thuyết thứ hai là họ Lương xuất hiện từ thời Vua Hùng lập nước Văn Lang. Theo cuốn Lĩnh Nam chích quái của Trần Thế Pháp ghi chép những câu chuyện, truyền thuyết từ thời Hùng Vương, đã có đề cập về một số dòng họ như họ Cao, họ Lưu trong truyện “Trầu Cau”, họ Chử trong truyện “Đầm Nhất Dạ”, họ Mai trong truyện “Dưa hấu” hay họ Lý trong truyện “Lý Ông Trọng”. Có thể thấy rằng, họ của người Việt đã xuất hiện từ lúc ấy và họ Lương cũng rất có thể đã được khai sinh vào thời điểm đó, bởi ngay trong cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, cuộc khởi nghĩa sau thời kỳ Văn Lang - Âu Lạc, tại xã Hồng Việt, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình đã có hai chị em Lương Thị Kiều và Lương Thị Tấu tham gia chiến đấu, hoặc trước đó có cụ Lương Kỳ Tiên, quê ở huyện Đường Hào, nay là phường Thụy Vân, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, là Lạc tướng của Vua Hùng thứ 18.

Dẫu cho nguồn gốc thực sự của họ Lương Việt Nam vẫn chưa có thông tin chính xác nhưng không thể phủ nhận những đóng góp của dòng họ này đối với sự phát triển của quốc gia dân tộc. Kể từ khi hình thành cho đến ngày nay, người họ Lương Việt Nam đã kề vai sát cánh cùng với bách gia trăm họ để chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và tạo nên những thành tựu của các nền văn minh nước Việt qua các thời kỳ lịch sử.

Không khó để liệt kê những danh thần, mưu sĩ họ Lương nổi tiếng trong lịch sử, bởi hầu như triều đại nào cũng có bóng dáng người họ Lương góp công, góp sức cho sự hưng thịnh của đất nước. Thời Lý - Trần có Lương Mậu Tài, Lương Nhậm Văn… có công trong việc giữ vững sự hòa hiếu, mối quan hệ bang giao tốt đẹp với Bắc quốc. Đến thời Hậu Lê, họ Lương có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của nền khoa học, kỹ thuật, giáo dục của nước nhà với nhiều tên tuổi lừng danh như Lương Thế Vinh, Lương Đắc Bằng…

Trong thời kỳ cận đại và hiện đại, dòng họ Lương đã tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp của mình và có những đóng góp quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Những người con họ Lương đã tham gia rất nhiệt tình vào các phong trào yêu nước, đấu tranh cách mạng, góp phần không nhỏ vào thắng lợi của đất nước trước những kẻ thù xâm lược và tiến tới thống nhất nước nhà. Các gương mặt tiêu biểu có thể kể đến là Lương Văn Can, Lương Ngọc Quyến, Lương Khánh Thiện, Lương Văn Tụy…

Ngày nay, họ Lương đã và đang phát triển lớn mạnh. Người họ Lương đã chiếm 0,7% dân số cả nước, phân bố ở khắp các tỉnh thành Việt Nam. Những người con họ Lương đang tiếp nối các truyền thống tốt đẹp của bậc cha ông như truyền thống yêu nước, hiếu học, hoạt động văn hóa - mở mang kinh tế, đoàn kết gắn bó với họ tộc… để góp công góp sức vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Những câu chuyện về các danh nhân lịch sử họ Lương Việt Nam luôn là những câu chuyện thú vị, giàu tính nhân văn và mang ý nghĩa giáo dục rất lớn đối với các thế hệ con cháu dòng họ và toàn thể dân tộc Việt Nam.

--------------oOo--------------

Khi đăng ký tài khoản Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC tại đây, bạn có cơ hội được:

Bình luận, đóng góp ý kiến và giao lưu cùng tác giả.
Sở hữu ngay báo cáo quản trị cá nhân và blog riêng.
Truy cập không giới hạn sách, truyện, tài liệu học tập và giải trí thú vị, đa dạng, đa lĩnh vực.

Thông tin về Ngân hàng Di sản Tri thức tinh hoa DJC (HBank DJC):

☎️ Hotline: 0369 049 868 | 0335 609 868

💌 Email: info@djc.vn